De oud-Overbetuwnaren weten dit. Soms nog al te goed. Voor mensen die 'nieuw' in de gemeente zijn komen wonen is dit een interessant weetje:
Overbetuwe telt 48.214 inwoners en heeft een oppervlakte van 115 km² (waarvan 3,93 km² water). De gemeente vormt samen met de oostelijker gelegen gemeente Lingewaard de streek Over-Betuwe. Op 1 januari 2001 is de gemeente ontstaan uit de samenvoeging van de gemeenten Elst, Heteren en Valburg.
tot 2000:
geschiedenis (gemeente) Valburg:
De gemeente Valburg ontstond op 1 januari 1818 uit een deel van de gemeente Elst en een deel van de gelijktijdig opgeheven gemeente Herveld. Op 22 mei 1854 werd de gemeente uitgebreid met het gebied van de opgeheven gemeente Loenen en Wolferen. De gemeente Valburg ging op 1 januari 2001 op in de nieuwe gemeente Overbetuwe. Op dat moment bestond Valburg uit de dorpen Andelst (gemeentehuis), Hemmen, Herveld, Oosterhout (gedeeltelijk), Slijk-Ewijk, Valburg en Zetten.
geschiedenis (gemeente) Heteren:
Het ontstaan van Heteren begint met de vestiging van de Romeinen en de Batavieren bij Rayen onder Elst, Hemmen, Zetten en op de Hoge Woerd bij Kesteren. In de kom van het dorp Heteren lag zo’n Bataafse nederzetting.
Nadat de Batavieren verdwenen waren werd het land bewoond door de Chamaven, daarna geruime tijd door de Saksen. In 1232 wordt voor het eerst “Insula de Hetere” vermeld. Met insula wordt vermoedelijk “eiland” bedoeld, omdat men in het rivierengebied op hoger gelegen gronden bouwde.
Behalve buurtschappen vormden zich spoedig kerspelen (rooms-katholieke kerkgemeenten, kerkdorp, parochie), die alles omvatten wat met de kerk en ook school samenhing. Vaak was de grens van een buurschap hetzelfde als die van een kerspel, soms omvatte een kerspel meerdere buurtschappen. Heteren, Randwijk, Indoornik en Lakemond hadden ieder een eigen heer. Oude gebouwen als de Roode Toren, Vredesteyn Nyenborgh en Doijen-borgh herinneren nog aan die tijd. In latere Middeleeuwen werd het noodzakelijk dat verschillende zaken centraal geregeld werden, onder andere dijkwezen, de waterafvoer en de rechtspraak. Bovendien werd de macht van graven en hertogen groter. Toen ontstonden de ambten. Heteren viel onder het Ambt Over-Betuwe, met als zetel Elst. Het Ambtshuis in Elst herinnert hieraan.
De rechtspraak had een onderverdeling in panderambten of scholambten met aan het hoofd een Scholtus (schout). Het panderambt Heteren omvatte Heteren, Driel en Randwijk. Tijdens de Franse overheersing wordt de uitdrukking municipaliteit (gemeentebestuur) geïntroduceerd. De Staatsregeling van 1798 spreekt van gemeenten in staatskundige zin. De Reglementen van 1800 en 1801 bevatten de indeling van de Republiek in gemeenten. In de grondwet van 1805 en 1806 werd het land verdeeld in departementen, arrondissementen, cantons en mairien (gemeenten). Het Mairie Heteren behoorde tot het canton Elst, arrondissement Tiel en tot het departement Boven-IJssel. De Mairie Heteren omvatte toen Driel (633 inwoners), Heteren (454 inw.), Homoet (116 inw.) en Meinerswijk (45 inw.). Indoornik (115 inw.), Lakemond en Randwijk (406 inw.) vielen onder de Mairie Hemmen.
Onder koning Willem I werd in 1816 een reglement uitgevaardigd voor het platteland van de Provincie Gelderland. Er ontstonden hoofdambten, schoutambten en gemeenten. Heteren viel als schoutambt onder de Over-Betuwe. Tot Heteren behoorden toen de dorpen Heteren, Driel, Randwijk, Lakemond en Indoornik. Na de inwerkingtreding van het Reglement (1825) is het territorium nauwelijks veranderd. In 1995 werd een gedeelte van het gebied (Driel Oost) afgestaan aan de gemeente Arnhem.
geschiedenis (gemeente) Elst:
Uit de Romeinse tijd zijn verschillende bouwwerken aangetroffen. Fundamenten van twee Romeinse tempels c.q. een hoofdheiligdom van de Bataven zijn aan het licht gekomen onder de Grote of St. Maartenskerk, toen deze in 1944 door het oorlogsgeweld van de Slag om Arnhem werd vernield. Deze tempels behoren tot de grootste die ten noorden van de Alpen zijn gevonden. Voor de plaatsing van de eerste stenen tempel was de plek al als cultusplaats in gebruik.[4] Naast deze twee tempels is er in 2004 een derde Romeinse tempel aangetroffen bij de bouw van de nieuwbouwwijk Westeraam. Ook is er onder het huidige pand van de ABN AMRO een Romeins badhuis gevonden. Nog in 2010 werd bij graafwerkzaamheden een kwart van een prehistorische kano aangetroffen uit 400 tot 200 voor Christus.[5]
De oude Romeinse tempels en de huidige Grote of Sint-Maartenskerk liggen op een heuveltje, gelegen op de splitsing van twee oude rivierarmen van de Rijn. In Elst was het in 1976 groot feest toen het dorp officieel 1250 jaar bestond.
De gemeente Elst zoals die op 1 januari 1812 ontstond werd op 1 januari 1818 van samenstelling veranderd. Een deel van het grondgebied moest worden afgestaan aan de nieuw gevormde gemeente Valburg. Anderzijds werden de naburige gemeenten Elden en Lent opgeheven en bij Elst gevoegd. In 1966 ging Elden over naar de gemeente Arnhem voor de bouw van het nieuwe stadsdeel Arnhem-Zuid rondom dit dorp. Evenzo werd Lent in 1998 geannexeerd door Nijmegen toen ook deze stad voor nieuwbouwwijken de 'sprong' over de rivier maakte. Op 1 januari 2001 is het resterende deel van de gemeente Elst gefuseerd met de gemeenten Valburg en Heteren tot de gemeente Overbetuwe.
bron van de informatie over gemeente Overbetuwe en de oud-gemeenten Valburg, Heteren en Elst: wikipedia